3f: Pendidikan Pengenalan Sedekad yang lalu, Malaysia secara konsisten berada di kedudukan hampir satu pertiga terbawah daripada Program Antarabangsa untuk Penilaian Pelajar Antarabangsa (PISA), tinjauan tiga tahun sekali yang menilai pengetahuan utama dan kemahiran penting pelajar dalam bidang seperti kecekapan membaca, matematik dan sains. Trend ini telah diramalkan dalam laporan Bank Dunia 2013, yang menyatakan jurang antara kemahiran kognitif pelajar Malaysia dan aspirasi negara untuk menjadi ekonomi berpendapatan tinggi. Walaupun sistem pendidikan negara sudah tentunya kompleks, dan kejayaan atau kegagalan Malaysia dalam PISA tidak seharusnya dianggap sebagai satu-satunya petunjuk kejayaan pendidikan, keputusannya seharusnya mendorong kerajaan untuk melihat isu dan faktor yang menyumbang kepada piawaian prestasi pelajar kita yang berprestasi rendah dan semakin merosot, yang secara umum juga begitu jelas. I: Pengaruh Politik Partisan Punca masalah datang daripada visi yang kurang konsisten untuk pembaharuan pendidikan, terutamanya mengambil kira dasar pendidikan berubah setiap beberapa tahun berikutan pertukaran menteri pendidikan. Masalah ini semakin bertambah dengan pengabsahan diskriminasi dalam dasar pendidikan kita.Selama bertahun- tahun, Perkara 153 Perlembagaan Persekutuan, mengenai hak dan keistimewaan bumiputera, sering ditafsirkan untuk mewajarkan ketuanan Melayu. Ideologi perkauman ini telah meresap dalam ruang awam, termasuk kandungan kurikulum di sekolah dan komposisi pemimpin dalam sektor pendidikan awam dan guru. Melainkan ia digantikan dengan penekanan terhadap profesionalisme, integriti dan akauntabiliti,adalah sukar untuk memulihkan mana-mana piawaian yang bermakna dalam pendidikan di Malaysia. 1. Wujudkan sistem akauntabiliti yang menyeluruh dan padu. Sistem akauntabiliti hendaklah terdiri daripada komponen bebas berikut yang bertanggungjawab kepada Parlimen dan pembiayaan yang diperuntukkan supaya 123

mereka boleh bertindak secara saksama dan adil, serta bebas daripada pengaruh dan intimidasi politik:

1. Sebuah jawatankuasa penyelia semak dan imbang terhadap Kementerian Pendidikan. Perwakilannya mestilah termasuk wakil dari ahli akademik, pendidik, sektor korporat, majlis profesional dan wakil ibu bapa. Jawatankuasa itu mesti meneliti penyelewengan dana, termasuk aktiviti mencari sewa (rent-seeking) dan penipuan, serta memantau pelaksanaan strategi yang dikenal pasti dalam Pelan Pembangunan Pendidikan Malaysia (MEB) 2013-2025 (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-1)

2. Majlis perundingan pendidikan profesional yang tidak berpolitik untuk memastikan kandungan dan pelaksanaan kurikulum sejajar dengan perkembangan semasa dalam pendidikan. Reka bentuk, penilaian dan pelaksanaan kurikulum mestilah menjadi tanggungjawab pakar, cendekiawan dan pendidik sepenuhnya, dan harus merangkumi mekanisme maklum balas daripada pelajar, alumni dan wakil ibu bapa. Majlis sedemikian juga mesti memastikan kredibiliti keputusan penilaian awam dengan menyediakan perlindungan terhadap manipulasi. Matlamat majlis perundingan adalah untuk memastikan pendidikan di Malaysia setanding atau jika tidak lebih baik daripada piawaian pendidikan antarabangsa semasa. (Megat Mohamed Amin Megat Mohamed Nor, IKRAM, Cadangan 3F-2)

3. Sistem ombudsman untuk menyiasat aduan mengenai penyelewengan dan salah guna kuasa dan amanah oleh birokrat dan pegawai yang memegang jawatan kanan di Kementerian Pendidikan (KPM). (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-3; Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-4)

4. Perlindungan yang menyeluruh dan sejati mesti diberikan kepada pemberi maklumat dikalangan guru dan pelajar. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-5)

124

1. Jawatankuasa Pemilihan Bebas (Pelantikan) (ISC) yang terdiri daripada profesional yang berkelayakan untuk mentadbir pelantikan berdasarkan merit pegawai kanan, pengetua, guru pakar dan pegawai Pejabat Pendidikan Daerah. Calon hendaklah dilantik atas dasar memiliki keupayaan dan kemahiran yang diperlukan, dan bukan semata-mata untuk mengisi kekosongan jawatan. ISC juga mesti menangani pertanyaan dan keputusan mengenai pegawai, guru termasuk pengetua sekolah yang tidak berprestasi, melalui panel penyiasatan dan temu duga di lokasi.

2. Badan pengauditan bebas untuk menjalankan audit tahunan akaun kewangan KPM, termasuk ganti rugi ekonomi (tort, pelanggaran kontrak), penipuan kontrak, pengubahan wang haram dan penyelewengan aset, pemalsuan rekod, penipuan perolehan dan penetapan harga. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-6)

2. Mansuhkan AUKU. (Lee Hao Jie, Cadangan 3F- 7) Merumuskan semula undang-undang pendidikan tinggi untuk memenuhi keperluan masyarakat yang berubah-ubah. Mengembalikan semula hak pelajar universiti untuk menubuhkan kesatuan pelajar. 3. Kembalikan pendidikan sivik dan kewarganegaraan di sekolah kebangsaan. Generasi muda mesti mengetahui hak dan peranan mereka dalam masyarakat, tempatan dan global, boleh berbincang dan berdebat secara rasional, dan mencari penyelesaian kepada perbezaan melalui dialog. Kesedaran dan kecekapan sivik sedemikian penting untuk membangun minda yang wujud bersama dan makmur bersama dalam masyarakat berbilang kaum. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-8; Fiqah Roslan, Tiada Guru, Cadangan 3F-9) 125

II: Pendidikan Inklusif Keterangkuman dan ekuiti adalah elemen kunci yang harus diberi keutamaan dalam sistem pendidikan Malaysia bagi memastikan penghargaan dan penghormatan terhadap kepelbagaian sebagai jalan menuju kemampanan, kemakmuran dan keamanan, yang merupakan tujuan akhir peranan pendidikan. Penekanan yang berlebihan terhadap nilai satu etnik, bahasa dan agama semakin homogen, pandangan konformis dan pemikiran konservatif di sekolah kebangsaan, dengan mengorbankan penerimaan pelbagai budaya. Toleransi dan pengekalan nilai patriarki di sekolah, seperti yang ditunjukkan dalam diskriminasi gender dan gangguan seksual yang tidak ditangani, mewujudkan persekitaran yang tidak selamat untuk pembelajaran. 4. Laksanakan dasar dan undang-undang pelbagai budaya yang menunjukkan rasa hormat, dan menghargai kepelbagaian dalam budaya, bahasa dan gender di sekolah dan institusi pembelajaran. (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-10) 5. Lindungi dan kuatkuasakan hak perlembagaan rakyat Malaysia untuk mengakses pendidikan bahasa pertama. Seperti yang dianjurkan oleh Pertubuhan Pendidikan, Saintifik dan Kebudayaan PBB (UNESCO), bahasa pertama kanak-kanak adalah medium optimum untuk mencapai celik huruf dan pembelajaran di sekolah rendah. Tindakan yang menyokong pendidikan bahasa pertama hendaklah memasukkan perkara yang berikut:

1. Menghormati pilihan ibu bapa untuk memilih sistem sekolah vernakular. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, 3F-11).

2. Sistem sekolah rendah jenis kebangsaan Cina (SJKC) digemari oleh 95% ibu bapa Cina dan 20% ibu bapa Melayu, India, Orang Asal dan Orang Asli, menurut data KPM 2019–2020, manakala golongan profesional dan ibu bapa yang pernah menghadiri Sekolah mubaligh berasaskan Inggeris pada masa lalu berpendapat bahawa kurikulum dan pendekatannya lebih baik berbanding masa kini. Alumni yang cekap bertutur dalam dwibahasa daripada sekolah tersebut lebih cenderung untuk menerima etos pelbagai budaya dan mengamalkan keterbukaan dan penerimaan terhadap orang lain, aspirasi utama yang dinyatakan dalam MEB, dan dicari-cari oleh kedua-dua industri tempatan dan antarabangsa.

126

iii. Mengembalikan semula sekolah bahasa Inggeris sebagai aliran bahasa alternatif dalam kalangan sekolah yang dibiayai awam untuk melahirkan guru Bahasa Inggeris yang terlatih dan cekap ke arah mempersiapkan generasi akan datang dengan penguasaan bahasa yang baik, yang akan meningkatkan daya saing pelajar Malaysia di peringkat antarabangsa serta perdagangan negara yang berdaya saing. (G25 Malaysia, Cadangan 3F-12) 6. Sokong dasar kesaksamaan gender yang melarang diskriminasi gender. (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-13)

1. Menyediakan pendidikan berasaskan bukti mengenai gender atau hal kesihatan seksual kepada pelajar, untuk mencegah dan menghentikan budaya rogol dan gangguan seksual di institusi pendidikan. (Rusni Tajari, WAO, Cadangan 3F-14)

2. Guru dan pengetua sekolah juga perlu menjalani program pemekaan gender, termasuk diajar tentang ketidaksesuaian menjalankan pemeriksaan mengejut yang mengganggu ke atas pelajar perempuan kerana tidak bersolat.

7. Sediakan akses kepada pendidikan untuk semua kanak-kanak tanpa kerakyatan dan tidak berdokumen. (Bina Ramanand, Family Frontiers, Cadangan 3F-15; Maalini Ramalo, DHRRA, Cadangan 3F-16) Hak kepada pendidikan untuk semua kanak-kanak, termasuk mereka yang tidak mempunyai kewarganegaraan dan tidak berdokumen, dilindungi dalam UNCRC, yang telah diratifikasi oleh Malaysia, dan juga diiktiraf dalam Akta Kanak-Kanak 2001. Kanak-kanak ini hanya perlu menjalani proses pendaftaran sekolah sekali sahaja, bukannya permohonan tahunan, dan setelah didaftarkan, mereka harus diberi akses penuh kepada semua bentuk peluang pendidikan yang ditawarkan oleh sekolah, termasuk mengambil bahagian dalam kedua-dua aktiviti di dalam dan di luar sekolah. Jika tidak dikawal, prasangka berterusan dan diskriminasi sosial yang dihadapi oleh pelajar ini membawa kepada bukan sahaja kehilangan pendidikan tetapi juga kesan sosioekonomi yang buruk sepanjang hayat, seperti ketidakupayaan untuk mencari rezeki, dan peningkatan risiko terjerumus ke dalam kancah jenayah dan keganasan. 127

III: Autonomi Sekolah & Penyahpusatan Pendidikan Malaysia boleh dikatakan mempunyai salah satu pusat pentadbiran pendidikan terbesar di dunia, berbanding bilangan sekolah, menurut data UNESCO 2013. Sebagai teras dasar, pemusatan pendidikan di peringkat persekutuan berguna semasa pembentukan negara untuk memastikan kecekapan dalam penyampaian perkhidmatan, tetapi lima dekad kemudian, penumpuan kuasa yang berlebihan dalam KPM telah membawa kepada banyak masalah, termasuk penciptaan berlebihan struktur atas ke bawah yang terlalu birokratik, hierarki, pembaziran berganda dan pertindihan kepentingan yang kompleks di kalangan pihak berkepentingan dalam sistem pendidikan. MEB secara khusus memperuntukkan bahawa, sebagai sebahagian daripada tahap ketiga (2021–2025) transformasi pendidikan, KPM harus menunjukkan ketelusan dan akauntabiliti dengan menstruktur semula dan menyahpusatkan kuasanya. 8. Kembalikan autonomi dalam pelbagai peringkat—negeri, daerah, sekolah. Untuk menangani jurang geografi dalam pendidikan, pembuat keputusan di peringkat negeri, daerah dan sekolah harus diberi kuasa dan kelonggaran untuk melaksanakan dasar pendidikan melalui penyelesaian berasaskan data tempatan untuk memenuhi keperluan pelajar dan masyarakat setempat. (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-17) Di peringkat sekolah, pengetua juga harus diberi kelonggaran untuk membuat perubahan di sekolah mereka bagi menangani isu kehilangan pendidikan yang tertentu, berdasarkan keperluan setempat dan status sosioekonomi pelajar. Langkah sedemikian termasuklah memasukkan program kemahiran bahasa Inggeris atau Melayu khas ke dalam kurikulum sedia ada atau menyediakan program pendidikan ibu bapa tersuai untuk membantu ibu bapa menjadi lebih berkesan dalam menyokong anak-anak mereka. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-18) 9. Jalankan inisiatif pendidikan ternyahpusat perintis untuk memulihkan autonomi sekolah. Sekolah akademi di United Kingdom boleh menjadi rujukan untuk inisiatif progresif ini, khususnya untuk memperkasakan kedua-dua sekolah dan guru yang berpencapaian tinggi dan berprestasi rendah. 128

(Dr. Tan Ai Mei, Cadangan 3F-19) 10. Wujudkan kurikulum sekolah tahunan, kad laporan integriti dan keselamatan yang dirangka oleh sekolah. KPM tidak seharusnya menetapkan petunjuk prestasi utama akademik (KPI) untuk sekolah, dan prestasi sekolah tidak boleh dibandingkan sama ada di peringkat daerah atau negeri. Sekolah seharusnya boleh menetapkan KPI mereka sendiri berhubung kesejahteraan pelajar berkaitan dengan keselamatan, integriti, penyampaian pendidikan dan sumber manusia. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-20) 11. Dedahkan data statistik dalam talian tentang profil sekolah dan laporan penyelidikan tentang pendidikan di negara ini. Ketelusan diperlukan untuk memastikan semua keputusan berkaitan dasar pendidikan dan tindakan seterusnya yang diambil dilakukan mengikut penggubalan dan semakan. (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-21) Ini harus merangkumi kesahihan dan keterwakilan perundingan dengan pihak berkepentingan secara geo-granular. 12. Jadikan data yang dikumpul daripada guru boleh diakses merentas semua agensi. Kekurangan pengumpulan data dan sistem perumahan yang padu telah mengakibatkan pertindihan permintaan yang tidak terkira banyaknya untuk data yang sama oleh bahagian pendidikan yang berbeza di seluruh peringkat persekutuan, negeri dan daerah. Ini merupakan satu pembaziran masa guru dan gangguan terhadap sesi pengajaran. Ini menjejaskan prestasi sekolah, guru dan juga pelajar. (Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-21) 13. Maksimumkan penyertaan awam dalam penggubalan dasar. Ini termasuk mewujudkan perundingan kecerunan geografi dengan komuniti sekolah dan pihak berkepentingan yang pelbagai dalam pendidikan. Tetapkan proses penyertaan yang jelas dan berkesan dengan kos minimum. 129

(Kong Wee Cheng, Dong Jiao Zong, Cadangan 3F-22) 14. Perkasakan persatuan ibu bapa dan guru untuk melaksanakan peranan mereka dalam menjaga kesejahteraan pelajar dan memeriksa amalan tidak teratur di sekolah. Pinda Peraturan-Peraturan Pendidikan (Persatuan Ibu Bapa-Guru) 1998 dan Akta Pendidikan untuk membuka jalan kepada sekolah membangunkan perkongsian dengan ibu bapa, komuniti, NGO, dan menerajui transformasi sekolah seperti yang dikenal pasti dalam MEB. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-23) 15. Baik pulih dan perbaharui sistem pembayaran KPM. Menyahpusatkan pengeluaran kewangan untuk penyelenggaraan, pembaikan dan perolehan bangunan sekolah, dengan keperluan piawaian akauntabiliti dimulakan secara tempatan untuk menghapuskan amalan rasuah, amalan mencari sewa (rent- seeking) yang kini berakar dalam sistem; seperti yang diperhatikan dalam projek sekolah yang dianugerahkan kepada kontraktor yang disenaraikan dalam saluran paip Jabatan Kerja Raya. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F- 24) 16. Kaji semula kuasa eksekutif dan kecekapan profesional Pejabat Pendidikan Daerah untuk menerajui perubahan di peringkat sekolah. Kepimpinan Pejabat Pendidikan Daerah perlu mematuhi 3C—komitmen (commitment), penyelarasan (coordination) dan komunikasi (communication)—untuk memastikan pembaharuan dari awal hingga selesai. Pejabat itu tidak boleh dianggap sebagai batu loncatan untuk kenaikan pantas ke jawatan kanan di KPM, satu amalan yang tampaknya telah berlaku di Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-25) IV: Pendidikan Holistik Pendidikan dan penyampaian kurikulum mesti ditadbir sebagai satu proses pembelajaran kemanusiaan bersepadu, disokong oleh profesionalisme. 130

(Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-9) Pengaruh politik dan ortodoks untuk mengukuhkan status quo dan kawalan politik, seperti yang diperhatikan dalam pengajaran mata pelajaran seperti sejarah, pengajian moral dan pengajian agama, mesti dihentikan. Penilaian diperlukan untuk memberi maklum balas kepada pelajar tentang pencapaian mereka dalam kemahiran celik huruf dan sistem pengiraan, serta pengetahuan tentang kehidupan seharian, yang memerlukan pendekatan holistik terhadap pendidikan. Namun KPM terlalu memberi tumpuan kepada gred dan peperiksaan sehingga mengorbankan usaha menyemai budaya pembelajaran yang tulen di sekolah. Manakala Ujian Pencapaian Sekolah Rendah, telah dimansuhkan– bukan dengan sengaja tetapi disebabkan halangan pembelajaran yang timbul akibat wabak COVID-19– dan Pentaksiran Tingkatan Tiga (PT3), juga dibatalkan, KPM masih perlu mengubah pendekatannya secara radikal. 17. Laksanakan penilaian kompetensi piawai bagi menggantikan UPSR. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F- 25) Pemansuhan UPSR pada 2021 memberi peluang kepada guru dan sekolah untuk menumpukan pada memulihkan autonomi dan pemilikan pembelajaran kepada pelajar, dan pengajaran kepada guru. Sebagai pengganti UPSR, kami mencadangkan KPM memperkenalkan pentaksiran peringkat kebangsaan yang dikendalikan oleh lembaga peperiksaan profesional pada tahun 5 dan 6 sekolah rendah sebagai satu cara untuk memastikan guru dan sekolah menjalankan tugas mereka dengan sewajarnya. Pelajar harus dibenarkan membuat keputusan sendiri bila hendak mengambil ujian dalam rangka masa, tanpa had diletakkan pada bilangan mengulang. Objektif utama pentaksiran bukanlah untuk mengukur kedudukan sekolah atau penggredan pelajar, tetapi untuk memastikan pelajar mencapai kecekapan asas minimum dalam bahasa, matematik dan sains untuk menjalankan aktiviti harian mereka dan membuka jalan kepada pembelajaran sepanjang hayat. 18. Bebaskan guru daripada mentaliti yang taksub gred dan galakkan mereka memainkan peranan sebagai fasilitator pembelajaran. Daripada menekan pelajar untuk mencapai gred yang baik dan cemerlang dalam peperiksaan, guru harus berusaha untuk menjadikan pendidikan sebagai proses yang 131

lebih seimbang, pemupukan yang membina sahsiah dan nilai-nilai murni, di samping menyemarakkan semangat dan rasa ingin tahu dalam diri pelajar. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F- 9) Menggunakan pendekatan holistik dan bersepadu dalam pembangunan sahsiah pelajar (tarbiah). Ini penting untuk menggalakkan minat, mengembangkan bakat dan merealisasikan potensi pelajar. Pelbagai teori boleh dimanfaatkan seperti pendekatan 3H (kepala, hati, tangan), melibatkan renungan kritis, mengetahui hubungan dan penglibatan fizikal, atau konsep insan rabbani (individu yang mulia dan bertakwa). (Megat Mohamed Amin Megat Mohamed Nor, IKRAM, Cadangan 3F- 26) 19. Mengenai pengajaran bahasa, tumpukan kepada kemahiran dan kecekapan dan bukannya untuk lulus peperiksaan. MajoritipelajarSJKCtidakdapatmemahami perbualanasasdalambahasaMelayu; 60% penguasaan Bahasa Inggeris pelajar sekolah menengah adalah pada peringkat sekolah rendah; dan 30% guru Bahasa Inggeris sekolah awam hanya berjaya memperoleh minimum C3 dalam peperiksaan kelayakan guru Bahasa Inggeris 2012- 13. Angka-angka suram ini menonjolkan keperluan mendesak untuk menyelaraskan semula cara bahasa diajar dalam pendidikan arus perdana. Pendidikan bahasa yang berkesan haruslah berasaskan falsafah bahasa yang diajar sebagai kemahiran hidup sepanjang hayat, dan bukannya subjek yang memerlukan kelulusan dalam peperiksaan. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F- 27) 20. Pulihkan kurikulum sejarah, dengan penekanan kepada fakta dan penghayatan kepelbagaian. Ini penting untuk penyembuhan, pertumbuhan dan perpaduan negara, serta meletakkan asas bagi perspektif holistik dunia dan penghargaan terhadap tamadun manusia. Manipulasi kurikulum mewujudkan ketidakpercayaan, menghalang integrasi sosial, dan menjejaskan daya saing negara. Sebagai contoh, naratif sejarah Malaysia Timur yang digariskan dalam kurikulum semasa tidak mencerminkan perjuangan rakyat sejak Persekutuan Malaysia ditubuhkan; begitu juga, sumbangan etnik Cina dan India terhadap pembangunan negara semakin terpadam daripada kurikulum sejarah. 132

(Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-27) 21. Jalankan pendidikan hak asasi manusia melalui bengkel dan kerja projek di sekolah rendah sehingga ke universiti. Ini boleh dimasukkan ke dalam kurikulum sivik dan kewarganegaraan. Selain meningkatkan kemanusiaan secara umum, ia penting untuk membendung kekejaman polis dalam masyarakat... (Ng Yap Hwa, Teoh Beng Hock Trust for Democracy, Cadangan 3F-28) ... dan gangguan seksual dan rogol di sekolah. (Rusni Tajari, WAO, Cadangan 3F-29) 22. Siasat kehilangan pembelajaran dan keciciran akibat penutupan sekolah. (Chan Yit Fei, Agora Society Malaysia, Cadangan 3F-30) i. Keutamaan KPM semasa dan selepas wabak adalah untuk:

1. a) Mengurangkan kesan penutupan sekolah terhadap peningkatan yang dijangka dalam kadar keciciran dan ponteng sekolah.

2. b) Mengurangkan jurang pembelajaran akibat jurang digital.

3. c) Memastikan rancangan pengajaran yang direka untuk pembelajaran dalam talian melibatkan metodologi seperti pengajaran dengan berkongsi video dan membenarkan kanak-kanak berinteraksi dengan rakan sekelas mereka dalam talian. Guru perlu disokong dengan lebih baik dalam metodologi pengajaran dalam talian.

(Srividhya Ganapathy, CRIB (Child Rights Innovation & Betterment) Foundation, Cadangan 2E-7)

1. d) Mengurangkan kemudaratan kepada kesejahteraan mental pelajar akibat kehilangan pembelajaran dan pengasingan sosial.

2. e) Memperkasakan sekolah untuk menjalankan kurikulum berasaskan sekolah ke arah memenuhi keperluan pembelajaran pelajar dan aspirasi masyarakat secara berkesan.

ii. Sediakan pasukan petugas untuk menilai kesan kehilangan pembelajaran di seluruh negara, khususnya kesan terhadap kemahiran celik huruf dan sistem pengiraan pelajar. KPM boleh menggunakan strategi kurikulum berikut: 133

1. a) Kurangkan kandungan bahan pelajaran dengan menekankan idea teras dan kandungan yang dianggap penting untuk pembelajaran masa depan.

2. b) Memperkenalkan kurikulum baharu untuk membina kemahiran yang lebih baik bagi menghadapi ketidakpastian dan menggalakkan pembelajaran sepanjang hayat untuk membina daya tahan.

3. c) Mentadbir program sekolah untuk membendung keciciran.

4. d) Menyesuaikan kelas pemulihan mengikut kurikulum yang diselaraskan dan keperluan peribadi pelajar.

V: Guru Tidak Berprestasi & Profesionalisme Guru Guru adalah pelopor pembaharuan pendidikan. Malangnya, ramai guru yang berkhidmat dalam sektor pendidikan awam kekurangan motivasi, kerana jaminan kenaikan pangkat automatik, hanya kerana menyandang jawatan tersebut. Ini, di samping sistem ganjaran imbuhan tahunan yang tetap, adalah sebab utama yang menyumbang kepada prestasi rendah guru dan pendidik sekolah awam. Penyingkiran guru tidak berprestasi boleh mengambil masa sehingga tiga tahun, disebabkan kerenah birokrasi yang berlebihan. Dasar Penempatan Semula Guru yang dilaksanakan sejak sedekad lalu, yang memindah-mindahkan guru kanan, penolong dan pengetua, telah menurunkan tahap sekolah ke tahap yang bermutu rendah. Dalam tempoh empat tahun yang lalu sahaja, setiap tahun hampir 4,000 guru memilih untuk bersara awal, di mana sebilangan besar adalah guru kanan, pentadbir dan pengetua yang kecewa (data KPM 2017-2020). Untuk memulihkan taraf pendidikan dan profesion keguruan, perlu ada rombakan, daripada titik permulaan kemasukan guru dan pegawai pendidikan, kepada pelantikan dan kenaikan pangkat pemimpin pendidikan dan, yang lebih penting, penubuhan sistem ombudsman untuk menangani masalah guru-guru yang berprestasi rendah. 23. KPM dan Jabatan Perkhidmatan Awam mesti menunjukkan akauntabiliti dalam mengendalikan guru bermasalah. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-31) Sistem pendidikan hierarki kita adalah batu penghalang utama kepada pemecatan guru yang bermasalah di sekolah. Terlalu ramai pengetua yang berhemat telah kecewa sehingga memilih untuk bersara awal, manakala yang lain tidak mempunyai pilihan 134

selain terus bertolak ansur dengan guru dan penolong kanan yang kurang bermotivasi untuk bekerja. 24. Kaji kuasa mutlak yang dipegang oleh Suruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan dalam melaksanakan pengambilan, pelantikan dan kenaikan pangkat pegawai pendidikan. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-32) Guru-guru yang mempunyai rekod prestasi rendah dan tidak bermotivasi harus dikenalpasti dan dipecat dari awal. Begitu juga dengan pelantikan dan kenaikan pangkat pegawai pendidikan tidak seharusnya dipengaruhi oleh nepotisme dan naungan politik. 25. Alihkan kuasa penyiasatan yang diberikan kepada Kementerian Pendidikan kepada Ombudsman atau Panel Bebas. (Fiqah Roslan, Tiada.Guru, Cadangan 3F-5) Pelbagai kes siasatan salah laku guru telah didiamkan hanya kerana KPM mendakwa "tiada bukti." Tinjauan pemberi maklumat yang dijalankan oleh Tiada.Guru, sebuah kempen mangsa akar umbi, pemberi maklumat dan aktivis yang berpusat di Sabah, mendedahkan contoh ugutan politik dan bukti rekaan dalam beberapa siasatan ini. Mekanisme pengambilan dan pemecatan guru yang tepat pada masanya perlu digunakan demi menyelamatkan hilangnya pendidikan pelajar. 26. Pastikan guru dalam perkhidmatan mengikuti pembangunan pembelajaran profesional bulanan. Ini mesti dilakukan melalui komuniti pembelajaran profesional di kedua-dua peringkat mata pelajaran dan profesional di sekolah, seperti yang dinyatakan dalam MEB, untuk membentuk asas pembaharuan berterusan sebagai suatu amalan. 27. Kembalikan semula dasar pembaharuan tiga tahun lesen mengajar. Ini bagi memastikan semua guru, walaupun setelah disahkan dalam sistem kenaikan pangkat berasaskan masa automatik yang ditetapkan pada maksimum tiga tahun, kekal bermotivasi untuk terlibat dalam pembangunan pembelajaran profesional secara tetap. Ini harus digunakan untuk semua peringkat guru pendidik—baru 135

(DG41), kompeten (DG44), profesional (DG48) dan perunding pakar (DG52- DG54). 28. Tubuhkan badan profesional yang tidak berat sebelah untuk menilai kecekapan guru sebelum sebarang kenaikan pangkat. Ini amat penting apabila menilai peringkat pertengahan dan kanan–DG48, DG52 dan DG54. 29. Keluarkan guru daripada perkhidmatan awam dan letakkan mereka di bawah bidang kuasa pihak berkuasa sekolah. Memperkasakan pihak berkuasa sekolah, iaitu lembaga pengelola sekolah, untuk membuat keputusan tentang dasar pengambilan pekerja yang sesuai untuk guru, termasuk pengetua. Selain mengurangkan birokrasi kerajaan dalam perkara ini, ia juga selaras dengan visi untuk menyahpusatkan pendidikan. Lembaga mesti diketuai oleh profesional yang bereputasi, seperti yang diamalkan di Hong Kong dan EU. Pembiayaan negeri untuk sekolah mesti termasuk peruntukan untuk gaji guru, di samping pembangunan dan penyelenggaraan sekolah. VI: Kesihatan Fizikal & Mental Pelajar Kurikulum kesihatan sekolah rendah dan menengah dirangka untuk memberi manfaat kepada pelajar dengan kemahiran hidup sepanjang hayat dan kecelikan kesihatan yang baik. Walaupun kurikulum ini agak luas dan merangkumi topik seperti perkembangan fizikal, sosio-emosi, mental dan rohani, isu keselamatan kanak-kanak, serta pemakanan, penyakit dan pertolongan cemas, gaya hidup pelajar dan belia serta profil morbiditi telah mencatatkan trend yang membimbangkan, sebagaimana yang ditunjukkan dalam Tinjauan Kesihatan & Morbiditi Kebangsaan (NHMS) 2017. Kadar bunuh diri dalam kalangan belia juga membimbangkan. Dari Januari 2019 hingga Mei 2021, terdapat 872 kes kematian bunuh diri orang muda, dengan mereka yang berusia 15-18 tahun terdiri daripada 51% daripada jumlah 1,708 kes, menurut data polis. 30. Jadikan sistem sekolah sebagai bahagian penting dalam sistem kesihatan mental negara. (Chan Yit Fei, Agora Society Malaysia, Cadangan 3F- 33) 136

1. Wujudkan sistem kesihatan mental yang berfungsi dalam setiap sekolah atau dalam daerah yang menyelia sekolah, yang termasuk kemudahan kaunseling yang selamat.

2. Kaunselor awam, termasuk guru, mesti terlatih dalam mengenal pasti gejala masalah mental dan mesti menjalin rangkaian dengan kaunselor profesional, ahli psikologi klinikal dan psikiatri.

3. Menjalankan program di sekolah untuk mendidik pelajar, ibu bapa dan masyarakat.

4. Berikan sokongan yang sewajarnya kepada kumpulan yang kurang bernasib baik, termasuk kanak-kanak migran tanpa dokumen atau tanpa kerakyatan, dan wujudkan platform yang mudah diakses untuk melaporkan rungutan.

31. Sekolah hendaklah menubuhkan Jawatankuasa Program Kesihatan Pelajar. (Chan Yit Fei, Agora Society Malaysia, Cadangans 3F-33 & 34) Kementerian kesihatan, belia dan pendidikan mesti bekerjasama mewujudkan sistem pemantauan dan sokongan kesihatan untuk pelajar. Menugaskan pegawai kesihatan untuk bekerjasama dengan sekolah dan klinik kerajaan daerah dalam program kesihatan untuk melengkapkan pelajar dengan kecelikan dan amalan kesihatan yang baik untuk memerangi obesiti, pembantutan, kekurangan zat makanan dan masalah mental. 32. Ambil guru terlatih profesional untuk mengajar mata pelajaran pendidikan jasmani dan kesihatan. Hentikan amalan ad hoc menggantikan waktu pelajaran pendidikan kesihatan atau jasmani dengan mata pelajaran lain, atau menugaskan guru bukan opsyen (iaitu guru yang belum menjalani latihan formal dalam mata pelajaran tertentu) untuk mengajar mata pelajaran ini. 33. Ambil pendekatan proses sistemik untuk menangani kekurangan ketahanan diri pelajar, termasuk isu kesihatan mental. Langkah sedemikian boleh termasuk kelas dalam talian, persekitaran sekolah yang penyayang dan melengkapkan ibu bapa dengan pengetahuan tentang perkembangan kanak-kanak dan remaja. 137

VII: Penjagaan Awal Kanak-Kanak Sebelum wabak COVID-19, terdapat hanya 4,812 pusat jagaan kanak-kanak berdaftar, kadar pendaftaran hampir 10%, yang terendah di ASEAN. Pendidikan awal penjagaan kanak-kanak (ECCE) berkualiti rendah menyebabkan kanak-kanak berisiko mengalami tekanan toksik, penderaan, pengabaian dan kelemahan pendidikan. 34. Wujudkan Sistem Pendidikan Asuhan Kanak-Kanak Awal yang bersepadu dan menyeluruh. Kanak-kanak di bawah umur lima tahun merangkumi 8% (2.6 juta) daripada jumlah penduduk di Malaysia. Untuk membolehkan negara yang stabil dan maju dari segi ekonomi, Malaysia mesti melabur dalam membina infrastruktur sistem ECCE yang berkualiti tinggi, berpatutan dan boleh diakses, kerana asas awal yang kukuh dalam pembangunan fizikal, sosio-emosi, bahasa dan kognitif, serta pemakanan dan kesihatan dibentuk semasa tahun awal kanak-kanak. (Kluster Pendidikan, CSO Platform for Reform, Cadangan 3F-35)

1. Letakkan semua jenis institusi ECCE, termasuk institusi swasta, di bawah satu agensi.

2. Semak semula kurikulum agar menjadi holistik. Libatkan kanak-kanak melalui permainan, mainan, alam semula jadi atau projek dan bukannya pendekatan akademik berformula, dan pastikan dasar pendidikan bebas daripada indoktrinasi agama.

3. Utamakan pembangunan alternatif, model penjagaan kanak-kanak berasaskan komuniti, seperti kumpulan permainan keluarga, perpustakaan mainan komuniti, rumah dan pusat jagaan kanak-kanak berasaskan keluarga dalam kawasan kejiranan, terutamanya flat Projek Perumahan Rakyat.

4. Merangka Polisi Perlindungan Kanak-Kanak Wajib.

5. Menggubal undang-undang Profesion ECCE yang menetapkan kelayakan minimum untuk guru prasekolah dan penyedia penjagaan. Menubuhkan badan kawal selia profesional ECCE yang bebas untuk mengawasi pembangunan penyedia penjagaan dan guru prasekolah.

6. Bina perkongsian dengan NGO dan sektor korporat untuk menjangkau komuniti terpinggir dan terpencil.

138

Kata-kata Penutup Untuk merombak sistem pendidikan negara, kita memerlukan profesionalisme, akauntabiliti dan integriti dalam kepimpinan. Ini memerlukan ketelusan, penyertaan maksimum pihak berkepentingan, dan penyahpusatan kuasa dan pendidikan di peringkat struktur dan sistemik. Perkara yang paling mendesak adalah menghapuskan politik kepartian daripada pendidikan. 139